ประวัติขุนแผนซุ้มขาด

*** ประวัติ พระขุนแผนผงพรายกุมาร พิมพ์ซุ้มขาด บล็อกทองเหลือง หรือ บล็อกอาจารย์ดุษฎี
พระขุนแผนผงพรายกุมาร พิมพ์ใหญ่ ลองพิมพ์ แม่พิมพ์ทองเหลือง (ก่อนตกแต่ง) อาจเรียกได้หลายชื่อว่า "ซุ้มขาด" "เสาขาด" หรือ "บล็อคอาจารย์ดุษฎี" เป็นพระขุนแผนพิมพ์ใหญ่ที่แท้และทันหลวงปู่ทิมปลุกเสกเดี่ยว ลองพิมพ์ที่สร้างจากบล็อคทองเหลืองที่ยังไม่ตกแต่ง (ก่อนจะเป็นบล็อคแรก) ***

ความเป็นมา
เมื่อแม่พิมพ์หินมีดโกนด้านหน้าซึ่งกดเป็นองค์พระขุนแผน บล็อคลองพิมพ์ชำรุด หลวงปู่ทิมให้อาจารย์ชินพร สุขสถิตย์ ไปทำแม่พิมพ์ขุนแผนมาให้ใหม่ ท่านอาจารย์ชินพร จึงไปจ้าง ร้าน ช. การช่าง หน้าวัดมหรรพย์ ถนนเฟื่องนคร ใกล้ ๆ ศาลเจ้าพ่อเสือ จังหวัดกรุงเทพมหานคร แกะเป็นแม่พิมพ์พระขุนแผนไข่ผ่ามาถวายหลวงปู่ แต่หลวงปู่ทิมบอกว่าไม่ใช่แบบของวัด ท่านจึงไม่ใช้พิมพ์นี้ แต่หลวงปู่ทิมท่านได้กดพระขุนแผนไข่ผ่าเป็นเนื้อผงดำผสมสีผึ้งไว้ 9 องค์ ให้แก่ท่านอาจารย์ชินพรและศิษย์ใกล้ชิด

ต่อมา ท่านอาจารย์ดุษฎี ศิริโวหาร อาจารย์โรงเรียนการช่างระยอง ซึ่งคุ้นเคยกับหลวงปู่ทิมและมาหาหลวงปู่ทิมเป็นประจำได้ทราบเรื่องนี้เข้า ท่านจึงรับอาสาไปทำแม่พิมพ์พระขุนแผน พิมพ์ใหญ่ เฉพาะด้านหน้ามาให้ใหม่ โดยเอาพระขุนแผนที่ลุงแมงทำมาแล้วนำไปเป็นแบบแกะแม่พิมพ์ใหม่ด้วยวัสดุทองเหลือง โดยใช้วิธีทำแม่พิมพ์แบบกัดบล็อค บล็อคที่ได้มาใหม่นี้จึงมีลักษณะคล้ายกันกับแม่พิมพ์แบบเดิม ส่วนด้านหลังใช้แม่พิมพ์หินมีดโกนอันเดิมที่ยังมีอยู่ ซึ่งลุงแมงได้นำแม่พิมพ์พระขุนแผนที่ทำจากแม่พิมพ์ทองเหลืองนี้ มากดพิมพ์พระอีก 2 – 3 วัน ได้พระประมาณ 200 กว่าองค์ พระขุนแผนพรายกุมารพิมพ์นี้ เรียกกันว่า “พระขุนแผนผงพรายกุมาร ลองพิมพ์ บล็อคทองเหลือง (ยังไม่ได้แต่งพิมพ์) พิมพ์ซุ้มขาด หรือ เสาขาด” นั่นเอง

สำหรับผงที่ใช้ทำพระขุนแผนผงพรายกุมาร พิมพ์ซุ้มขาดนี้ เนื่องจากในคราวที่ลุงแมงผสมเนื้อมวลสารและกดพิมพ์พระขุนแผนผงพรายกุมาร บล็อคลองพิมพ์ ได้ใช้ผงไปเป็นจำนวนมาก ในการผสมเนื้อมวลสารเพื่อจะกดพิมพ์ พระขุนแผนผงพรายกุมาร พิมพ์ซุ้มขาด หลวงปู่ทิมท่านจึงให้ผสมผงใหม่ โดยผสมเนื้อหาและผงและว่านยา แบบเดียวกับเนื้อพระลองพิมพ์หินมีดโกน แต่ให้ใส่ปูนขาวกับแป้งตราสงกรานต์ให้มากขึ้นเพื่อประหยัดผง ซึ่งแป้งตราสงกรานต์ เป็นแป้งที่ติดเป็นห่ออยู่กับน้ำมันใส่ผมตราสงกรานต์มีคนนำเอามาให้ปลุกเสกตั้งแต่ครั้งสร้างพระเครื่องหลวงพ่อทาบ แล้วยกหีบนำมาให้หลวงปู่ทิมปลุกเสกต่อที่วัดละหารไร่ แต่เจ้าของไม่มารับคืน หลวงปู่ทิมท่านจึงให้นำเอาแป้งผัดหน้าตราสงกรานต์ที่ท่านเสกมาแล้วนี้ มาเป็นผงพื้นฐานในการทำ พระขุนแผนพรายกุมาร พิมพ์ซุ้มขาด นี้ด้วย ซึ่งการผสมผงในขณะนั้นไม่ได้มีการชั่งตวงวัด ส่วนผสมทำกันทีละครก จึงทำให้พระบางองค์มีเนื้อหาและสีที่แตกต่างกันตามส่วนผสม ทำให้พระแต่ละองค์มีความสวยและเสน่ห์คนละแบบ โดยความต่าง แล้วแต่ส่วนผสมหลักในแต่ละครกว่าแก่ผง แก่ปูน แก่ว่านยา ซึ่งแม้แต่เนื้อพระที่ผสมในครกเดียวกันก็ยังมีความแตกต่าง

เช่น เป็นเนื้อตอนบนหรืออยู่ก้นครกก็ทำให้และสีสันของเนื้อพระเมื่อนำมากดเป็นพิมพ์พระขึ้นแล้วก็แตกต่างกันได้ ซึ่งเมื่อพิจารณาดูจากองค์พระขุนแผนผงพรายกุมาร พิมพ์ซุ้มขาดจะเห็นได้ชัดว่า พระบางองค์จะมีเนื้อหาคล้ายพระขุนแผนพรายกุมาร บล็อคลองพิมพ์ แบบเชื้อไม่ทิ้งแถวมีทั้งเนื้อโซนเขียวคราบแบบขุนแผนบล็อคลองพิมพ์ เนื้อออกโซนยานัตถุ์ และยังมีเนื้อแก่ปูนอีกด้วย ส่วนผสมของเนื้อมวลสารที่แตกต่างกันในแต่ละครก เมื่อพระเกิดจากการหดตัวส่งผลให้ขนาดพระอาจแตกต่างกันบ้างแม้ใช้แม่พิมพ์ตัวเดียวกัน สำหรับเนื้อที่พบได้น้อยเป็นเนื้อว่านสบู่เลือดหรือเนื้อว่านดอกทอง พระขุนแผนพิมพ์ซุ้มขาดนี้ สันนิษฐานว่า ได้มีการกดพิมพ์พระอยู่ได้ประมาณระยะเวลาหนึ่งไม่นานนัก ด้านหลังมีทั้งแบบฝังและไม่ฝังตะกรุดสาลิกา สำหรับพระขุนแผนพิมพ์ซุ้มขาดด้านหลังแบบฝังตะกรุด มีทั้งการฝังตะกรุดสาลิกาที่ทำจากเนื้ออลูมิเนียมแบบคู่และเดี่ยว ส่วนที่ฝังตะกรุดสาลิกาที่ทำจากเนื้อทองแดงก็มีทั้งแบบคู่และเดี่ยว ต่อมา ท่านปลัดเจริญ เพ็ชรนคร ได้มาเห็นพระขุนแผนที่กดเสร็จเรียบร้อยแล้ว เห็นว่ายังไม่สวยงาม ไม่ชัดเจน จึงได้นำแม่พิมพ์ไปตบแต่งใหม่

จากอดีตสู่ปัจจุบัน

ในอดีตพระขุนแผนพรายกุมาร พิมพ์ซุ้มขาดหรือเสาขาด ไม่มีใครสนใจหรือได้แล้วนำกลับไปคืนวัด ด้วยพระที่มีรูปลักษณะแบบนี้ไม่ใช่พิมพ์พระพุทธ บ้างเพราะเป็นพิมพ์ขุนแผนด้วยความเชื่อเก่า ๆ ที่ว่าห้อยแล้วมีเสน่ห์แต่ยากจน ซึ่งพุทธคุณของพระขุนแผนทุกพิมพ์จากเกจิอาจารย์ชื่อดังต่างมีพลังเมตตามหานิยม ร่ำรวยทั้งเสน่ห์ติดต่อค้าขายและทั้งทรัพย์สินเงินทอง บ้างไปวัดก็เพื่อทำบุญหรือท่องเที่ยว เนื่องจากสมัยก่อนการจัดงานมหรสพจะจัดที่วัดเป็นส่วนใหญ่ คนมาทำบุญไม่ได้หวังในวัตถุมงคลเป็นสำคัญ จนถึงปัจจุบันพระขุนแผนพรายกุมาร “พิมพ์ซุ้มขาด” หรือเรียกว่า “พิมพ์เสาขาด” เริ่มเป็นที่ต้องการของนักสะสมบูชามากขึ้น เนื่องจากมีผู้นำไปบูชาติดตัวแล้วประสบผลสำเร็จตามปรารถนา พุทธคุณด้านเมตตามหานิยม ยอดเยี่ยม เกิดประสบการณ์มากมาย รวมทั้งมีเอกสาร ภาพถ่าย ตัวบุคคลยืนยันว่า “พระขุนแผนพรายกุมาร บล็อคลองพิมพ์ (พิมพ์ทองเหลือง) พิมพ์ซุ้มขาด หรือเสาขาด” นี้เป็นพระขุนแผนพิมพ์ใหญ่อีกพิมพ์หนึ่งที่แท้และทันหลวงปู่ทิมอธิษฐานจิตปลุกเสกไว้เมื่อครั้งที่ท่านยังมีชีวิตอยู่ โดยมีหลักฐานยืนยันเป็นภาพถ่ายที่ปรากฏแขวนบนผนังพิพิธภัณฑ์ภาวนาภิรัต (หลวงปู่ทิม อิสริโก) วัดละหารไร่
ขอบคุณข้อมูลในการศึกษาจาก

1. หนังสือ ย้อนรอยหลวงปู่ทิม อิสริโก (พระครูภาวนาภิรัต) วัดละหารไร่ จังหวัดระยอง ครบรอบ 72 ปี อ ชินพร สุขสถิตย์ ปี 2526

2. หนังสือปกดำ ยอดขุนพลบ้านค่าย ขุนแผนพรายกุมาร หลวงปู่ทิม อิสริโก เขียนโดย อ ชินพร สุขสถิตย์ ปี 2543

3. หนังสือ สุดยอดพระเครื่อง หลวงปู่ทิม อิสริโก พระกริ่งชินบัญชร พระขุนแผนพรายกุมาร เขียนโดย อ ชินพร สุขสถิตย์ ปี 2543

4. นิตยสารกระแสพระ เล่มเล็ก ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 เดือน กรกฎาคม 2545

5. นิตยสารกระแสพระ เล่มเล็ก ปีที่ 1 ฉบับที่ 2 เดือน สิงหาคม 2545

6. นิตยสารกระแสพระ เล่มเล็ก ปีที่ 1 ฉบับที่ 5 เดือน พฤศจิกายน 2545

7. นิตยสารลานโพธิ์ ปีที่ 32 ฉบับที่ 959 ปักษ์หลัง เดือน กันยายน 2549

8. นิตยสารลานโพธิ์ ปีที่ 32 ฉบับที่ 960 ปักษ์แรก เดือน ตุลาคม 2549

9. นิตยสารลานโพธิ์ ปีที่ 32 ฉบับที่ 961 ปักษ์หลัง เดือน ตุลาคม 2549

10. นิตยสารกระแสพระ เล่มใหญ่ ปีที่ 6 ฉบับที่ 65 เดือน มกราคม 2553

11. หนังสือ ขุนแผนผงพรายกุมาร ลองพิมพ์ บล็อคทองเหลือง พิมพ์ซุ้มขาด หรือเสาขาด ของ คณะผู้ค้นคว้าและจัดทำฯ ปี 2558

https://www.facebook.com/Kunpansumkat

https://www.facebook.com/groups/428480110680648/